Duurzame innovatie in de meelwormenproductie
In Aalten, midden in de Achterhoek, bevindt zich Winsect, een innovatieve meelwormenboerderij, die zich richt op de duurzame productie van insecten. Eelco Haaring, mede-eigenaar van Winsect, is gepassioneerd over de mogelijkheden die de meelwormenteelt biedt. Drie jaar geleden begon Winsect met deze nieuwe tak van sport. Vanuit de Experimenteerregio Achterhoek werden maar liefst twee innovatieprojecten gehonoreerd.
5 november 2024
Winsect is ontstaan uit een voormalige varkenshouderij, waarbij gebruik werd gemaakt van bestaande stallen, en de interesse in de agrarische machinebouw. Met de insectenteelt zocht Winsect aanvankelijk een manier om reststromen te verwaarden. De insectenteelt in Nederland bestaat uit de kweek van krekels, vliegenlarven en meelwormen. Het team van Winsect, bestaande uit vier tot vijf medewerkers, heeft de focus gericht op de kweek van meelwormen. Deze insecten bieden een duurzamer alternatief voor traditionele eiwitbronnen.
Arbeidsintensief
De voordelen van insectenkweek zijn talrijk. Insecten verbruiken weinig vocht, produceren geen stikstofuitstoot en de mest is droog, wat leidt tot minder stank. De mest die uit de kweek voortkomt, kan worden omgezet in korrels die als hoogwaardige meststof kunnen dienen. De meelwormen gaan onder andere naar dierenwinkels.
Eelco legt uit dat de transitie naar insecteneiwit uitdagend is, vooral omdat concurreren met goedkopere eiwitten, zoals soja een complexe opgave is. ’Als we insecteneiwit willen laten concurreren, moeten we veel verbeteringen in het proces doorvoeren’, zegt hij. ‘Er zijn nog veel dingen te bedenken met insecten, mits je ze op groter schaal kunt produceren. Het proces is erg arbeidsintensief met veel handmatig werk, maar leent zich goed voor automatisering.’
Prototype voor een wormen-poppen-kever-scheider
Momenteel is Winsect betrokken bij twee belangrijke innovatieprojecten, waaronder de ontwikkeling van een prototype voor een wormen-, poppen- en keverscheider. Om meelwormen te kweken zijn eitjes nodig. Die worden gelegd door kevers. Kevers ontstaan als meelwormen gaan verpoppen. Om poppen te laten uitkomen, moeten deze gescheiden worden van meelwormen. Zodra de poppen uitkomen, moeten de kevers gescheiden worden om ze naar de plek te brengen waar de eitjes gelegd worden. Dit zijn arbeidsintensieve handelingen. Daar heeft Winsect, dat samenwerkt met het Achterhoekse Lutemo, een mechanische oplossing voor bedacht. Dit project heeft als doel de efficiëntie van de productie te verhogen door automatisering en mechanisatie. Eelco verwacht dat het project medio december afgerond zal zijn.
Meelwormen als voeding voor pas uitgekomen kuikens
In samenwerking met Royal Pas Reform, een Achterhoekse producent van broedmachines, werkt Winsect aan een ander project dat zich richt op het gebruik van meelwormen als voeding voor pasgeboren kuikens. Dit project is essentieel, omdat kuikens kwetsbaar zijn in hun eerste levensfase. Meelwormen kunnen bijdragen aan het opstarten van het darmsysteem en zorgen voor een betere vochtvoorziening. Winsect doet de komende maanden een grootschalige proef, waarbij het reguliere voer in de broedmachines wordt vervangen door meelwormen. De meelwormen sluiten goed aan bij de natuurlijke voeding van kuikens. De verwachtingen zijn hooggespannen. Eelco gelooft dat het gebruik van meelwormen het welzijn van kuikens kan verbeteren en de uitval kan verminderen, waardoor het gebruik van antibiotica afneemt. Het is vooral belangrijk een betrouwbare dataset te krijgen.
Lange termijn
Eelco: ‘We zijn niet alleen een meelwormenboerderij, maar we zijn ook ontwikkelaar van systemen voor meelwormenproductie. We willen iets ontwikkelen dat op de langere termijn impact heeft. Dat blijft niet beperkt tot kleine schaal is de verwachting.’